Rektosel Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Rektosel, rektumun (kalın bağırsağın son kısmı) vajina duvarına doğru sarkması ile meydana gelen bir pelvik organ sarkmasıdır. Genellikle kadınlarda görülen bu durum, pelvik taban kaslarının zayıflaması sonucu ortaya çıkar. Doğum, yaşlanma, ağır kaldırma ve kronik kabızlık gibi durumlar pelvik taban kaslarını zayıflatabilir. Rektosel, dışkılama zorlukları, vajinal rahatsızlık ve pelvik bölgede baskı gibi belirtilerle kendini gösterebilir.


 

Rektosel Nedir?

Rektosel, rektumun vajina duvarına doğru sarkması durumudur. Pelvik taban kaslarının zayıflaması ile rektum, vajinaya doğru baskı yapar ve vajinal duvarda bir çıkıntıya neden olur. Bu durum genellikle doğum, kronik kabızlık veya yaşlanma gibi faktörlerle ilişkilidir.

Rektosel Evreleri:

• 1. Evre: Hafif rektosel. Rektum vajina içine hafifçe sarkar ve belirgin bir rahatsızlık yaratmaz.
• 2. Evre: Rektum vajinal açıklığa kadar sarkar ve rahatsızlık hissedilmeye başlanır.
• 3. Evre: Rektum vajinanın dışına kadar sarkabilir ve bu durum genellikle cerrahi müdahale gerektirir.

Bu evreler, rektoselin şiddetini belirler ve uygun tedavi yöntemini seçmede önemli rol oynar.

Rektosel Neden Olur?

Rektoselin temel nedeni, pelvik taban kaslarının zayıflaması veya hasar görmesidir. Pelvik taban kaslarının işlevini yerine getirememesi rektumun vajina duvarına doğru sarkmasına neden olur.

Rektoselin Başlıca Nedenleri:

• Doğum: Vajinal doğum sırasında pelvik kaslar büyük baskı altında kalabilir ve bu da zayıflamalarına neden olabilir.
• Kronik Kabızlık: Uzun süreli ıkınmalar pelvik taban kaslarını zorlayarak rektosel oluşumuna yol açabilir.
• Yaşlanma: Yaş ilerledikçe pelvik kasların elastikiyeti azalır ve bu da rektosel riskini artırır.
• Menopoz: Menopoz döneminde östrojen seviyelerinin azalması, pelvik taban kaslarının zayıflamasına yol açabilir.
• Ağır Kaldırma: Sürekli ağır kaldırma pelvik taban kaslarını zayıflatarak rektosel riskini artırır.

Bu nedenler, rektoselin gelişiminde etkili olabilir ve rektumun vajina duvarına doğru sarkmasına yol açabilir.

Rektoselin Belirtileri Nelerdir?

Rektoselin belirtileri, sarkmanın derecesine bağlı olarak hafif veya şiddetli olabilir. Bazı kadınlar hafif rektosel belirtilerini fark etmeyebilirken, ileri evrelerde ciddi rahatsızlıklar yaşanabilir.

Rektoselin Başlıca Belirtileri:

• Bağırsak Hareketlerinde Zorluk: Rektosel olan kişilerde bağırsak hareketleri sırasında zorluk yaşanabilir, dışkıyı tamamen boşaltamama hissi olabilir.
• Vajinada Dolgunluk Hissi: Vajina içinde dolgunluk veya basınç hissi yaygın bir belirtidir.
• Kabızlık: Kronik kabızlık, rektoselin yaygın bir belirtisi ve aynı zamanda nedenlerinden biridir.
• Cinsel İlişki Sırasında Rahatsızlık: Rektosel, cinsel ilişki sırasında rahatsızlık veya ağrıya yol açabilir.
• Vajinadan Çıkıntı: İleri evrelerde rektosel vajinada dışarıdan hissedilebilecek bir çıkıntıya neden olabilir.

Bu belirtiler rektoselin ilerlemesine bağlı olarak günlük yaşamı olumsuz etkileyebilir ve tedavi gerektirebilir.

Rektosel Risk Faktörleri

Rektosel, çeşitli risk faktörleri nedeniyle ortaya çıkabilir. Bu risk faktörlerinin farkında olmak, rektosel gelişimini önlemede önemli bir rol oynayabilir.

Rektosel Riskini Artıran Faktörler:

• Yaş: Yaşlandıkça pelvik kaslar zayıflar ve rektosel riski artar.
• Doğum: Birden fazla vajinal doğum yapmak pelvik taban kaslarını zayıflatabilir ve rektosel riskini artırabilir.
• Kronik Kabızlık: Uzun süreli ıkınmalar pelvik kasları zorlayarak rektosel gelişimini tetikleyebilir.
• Ağır Kaldırma: Ağır yük kaldırmak pelvik taban kaslarına baskı yaparak rektosel oluşumuna yol açabilir.
• Genetik: Ailede pelvik taban zayıflığı veya rektosel geçmişi olan kadınlar daha yüksek risk altında olabilir.

Bu risk faktörlerini minimize etmek için pelvik kasları güçlü tutmak ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarını benimsemek önemlidir.

Rektosel Tedavi Yöntemleri

Rektosel tedavisi, sarkmanın şiddetine ve hastanın yaşadığı belirtilere göre değişiklik gösterebilir. Hafif vakalarda yaşam tarzı değişiklikleri ve egzersizler yeterli olabilirken, ileri vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir.

Rektosel İçin Yaygın Tedavi Yöntemleri:

1. Kegel Egzersizleri: Pelvik taban kaslarını güçlendiren bu egzersizler, hafif rektosel vakalarında oldukça etkilidir.
2. Diyet Değişiklikleri: Lifli gıdalar tüketerek kabızlığı önlemek ve bağırsak hareketlerini kolaylaştırmak rektoselin belirtilerini hafifletebilir.
3. Peser Kullanımı: Vajina içine yerleştirilen peser cihazı, rektumu destekleyerek sarkmanın etkilerini hafifletebilir.
4. Cerrahi Müdahale: İleri evrelerde cerrahi müdahale gerekebilir. Rektumun eski konumuna getirilmesi ve pelvik taban kaslarının güçlendirilmesi için ameliyat yapılabilir.

Tedavi seçenekleri hastanın yaşadığı belirtilere ve rektoselin evresine göre belirlenir.

Rektoseli Önleme Yolları

Rektoselin önlenmesi için pelvik taban kaslarını güçlendiren egzersizler yapmak ve bağırsak sağlığını korumak önemlidir.

Rektoseli Önlemek İçin Alınabilecek Tedbirler:

• Kegel Egzersizleri: Pelvik taban kaslarını güçlendiren Kegel egzersizleri düzenli olarak yapılmalıdır.
• Sağlıklı Kilo: Aşırı kilolardan kurtulmak, pelvik kaslara binen baskıyı azaltarak rektosel riskini düşürür.
• Lifli Gıdalar Tüketmek: Kabızlığı önlemek için lifli gıdalar tüketmek ve yeterli miktarda su içmek önemlidir.
• Ağır Kaldırmaktan Kaçınma: Ağır yük kaldırmaktan kaçınmak pelvik taban sağlığını korumaya yardımcı olur.

Bu önleyici tedbirler, rektosel riskini azaltabilir ve pelvik sağlığı destekler.

Rektoselin Cinsel Hayata Etkisi

Rektosel, cinsel yaşam üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Bazı kadınlar cinsel ilişki sırasında rahatsızlık veya ağrı hissedebilir ve özgüven kaybı yaşayabilir.

Cinsel Hayat Üzerindeki Etkiler:

• Cinsel İlişkide Rahatsızlık: Rektosel, cinsel ilişki sırasında rahatsızlık ve ağrıya neden olabilir.
• Cinsel Özgüven: Rektosel nedeniyle vajinal dolgunluk hissi, cinsel özgüveni olumsuz etkileyebilir.
• Tedavi Sonrası İyileşme: Tedavi sonrası cinsel ilişkide yaşanan rahatsızlık hissi azalır ve cinsel özgüven artar.

Tedavi sonrası cinsel yaşamın iyileşmesi mümkündür ve rektoselin yarattığı rahatsızlıklar giderilebilir.

Rektosel Ameliyatı Ne Zaman Gereklidir?

İleri evre rektosel vakalarında ameliyat gerekebilir. Ameliyat, rektumun normal konumuna getirilmesi ve pelvik taban kaslarının onarılması ile yapılır. Cerrahi müdahale genellikle sarkmanın ileri evrelerinde ve diğer tedavi yöntemlerinin yetersiz kaldığı durumlarda uygulanır.

Cerrahi Müdahaleler:

• Rektal Destekleme Cerrahisi: Rektumun normal pozisyonuna getirilmesi ve vajinal duvarın güçlendirilmesi için yapılan cerrahidir.
• Pelvik Rekonstrüksiyon Ameliyatı: İleri düzey rektosel vakalarında rektumun vajina içine sarkmasını önlemek için yapılan ameliyat türüdür.

Ameliyat kararı, rektoselin şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna göre doktor tarafından verilir.

Menopoz ve Rektosel İlişkisi

Menopoz, rektosel gelişimi için önemli bir risk faktörüdür. Menopoz döneminde östrojen seviyesinin azalması, pelvik dokuların zayıflamasına yol açarak rektosel riskini artırabilir.

Menopoz Sonrası Tedavi Yöntemleri:

• Hormon Tedavisi: Östrojen takviyesi, pelvik kasları güçlendirerek rektosel belirtilerini hafifletebilir.
• Lazer Tedavisi: Vajinal dokuların sıkılaştırılması için cerrahi olmayan lazer tedavileri kullanılabilir.
• Cerrahi Seçenekler: İleri evrelerde cerrahi müdahale gerekebilir.

Menopoz sonrası rektosel vakalarında uygun tedavi seçenekleri ile rahatsızlıkların giderilmesi mümkündür.

Rektosel İçin Uygun Adaylar

Rektosel tedavisi, pelvik taban kasları zayıflamış ve rektum sarkması yaşamaya başlamış kadınlar için uygundur. Tedavi seçenekleri, kişinin yaşadığı belirtilere ve rektoselin evresine bağlı olarak değerlendirilir.

Kimler Tedavi İçin Uygundur?

• Pelvik Kasları Zayıf Olan Kadınlar: Pelvik taban kasları zayıflamış ve rektosel belirtileri yaşayan kadınlar.
• Bağırsak Hareketlerinde Zorluk Yaşayanlar: Dışkılama zorluğu ve kabızlık sorunu olan kadınlar.
• Cinsel İlişkide Rahatsızlık Hissedenler: Cinsel ilişkide rahatsızlık veya ağrı hisseden kadınlar.

Tedavi için uygun aday olup olmadığınızı öğrenmek için doktorla görüşmek önemlidir.

Rektoselin Kalıcılığı

Rektosel tedavisi sonrası elde edilen sonuçlar genellikle kalıcıdır. Ancak yaşlanma, doğum veya kronik kabızlık gibi faktörler zamanla sarkmanın tekrarlamasına yol açabilir. Pelvik taban kaslarını güçlendiren egzersizler, tedavi sonrası sonuçların kalıcılığını artırabilir.

Tedavi Sonrası Uzun Vadeli Etkiler:

• Düzenli Egzersiz: Pelvik taban kaslarını güçlendiren egzersizler, tedavi sonrası kalıcılığı artırır.
• Sağlıklı Yaşam Tarzı: Sağlıklı kilo korumak ve kabızlığı önlemek rektoselin tekrarını engelleyebilir.

Sonuçların kalıcı olması için düzenli kontrol ve sağlıklı alışkanlıklar önemlidir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Rektosel nasıl anlaşılır?

Rektosel belirtileri arasında vajinada dolgunluk hissi, kabızlık, dışkılama zorluğu ve cinsel ilişkide rahatsızlık yer alır. Bu belirtiler varsa doktor kontrolüne gitmek önemlidir.

2. Rektosel kendiliğinden geçer mi?

Rektosel genellikle kendiliğinden düzelmez. Hafif vakalarda egzersizler ve yaşam tarzı değişiklikleri yardımcı olabilir, ancak ileri vakalarda tedavi gerekebilir.

3. Rektoseli önlemek mümkün mü?

Evet, düzenli Kegel egzersizleri yapmak, sağlıklı kiloda kalmak ve kabızlıktan kaçınmak rektosel riskini azaltabilir.

4. Rektosel cinsel hayatı etkiler mi?

Evet, rektosel cinsel ilişki sırasında rahatsızlık ve ağrıya neden olabilir. Tedavi sonrası bu sorunlar büyük ölçüde giderilebilir.

5. Rektosel ameliyatı zor mu?

Ameliyatın zorluğu rektoselin derecesine bağlıdır. Basit cerrahi prosedürler hızlı ve etkili olabilirken, ileri vakalarda daha kapsamlı ameliyatlar gerekebilir.

6. Rektosel tekrarlayabilir mi?

Tedavi sonrası rektoselin tekrarlama riski vardır, ancak düzenli egzersiz ve sağlıklı yaşam tarzı ile bu risk azaltılabilir.